İstanbul’un Semt ve Sokak Adları

İstanbul’daki semt, mahalle, sokak adları giderek anlamını yitirmeye başladı. Geçen gün dolmuşla giderken bir yolcunun ‘Kaptan, Kemerdere’de ineceğim’ demesine sürücü ‘Serindere mi abi?’ diye yanıt verince bu gerekliliği iyice fark ettim. ‘Manyak mısınız lan, otobanda gidiyoruz, yolun bittiği yerde de binalar başlıyor, ne deresi, ne kemeri?’ diye araya girmek istedim ama dayak yerim diye düşünerek sesimi çıkaramadım. Dere gitmiş adı duruyor; su bitmiş, ağaçlar kesilmiş ama adları ayakta gibi çarpık bir durum var İstanbul’da. Tüm şehir büyük bir hızla betonlaşırken, ne yazık ki semt adları bu gelişmeye ayak uyduramamış. Öyle ki bugün ilkokul çağındaki çocuklar, yaşadıkları yerin görünümü ile adının arasında bir bağ kuramaz hale geldiler. Ben de bu durumun düzelmesi için, Mevlana’nın “ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol” sözünden hareketle, büyüklerimizden semt adlarını, bugünkü görünümlerine uygun olarak değiştirmelerini rica ediyorum.

Böylelikle, semt adlarına bakarak yanlış kararlar alabilecek kişilerin de zarar görmesini önlemiş olacağız. Nasıl mı? Bugün Koşuyolu’da koşmaya kalkarsanız en iyi olasılıkla bir minibüsün altında kalırsınız. Bostancı’da bostanı bırak toprak bulmanın bile olanağı yok. Durumumuz bu: Bağlarbaşı’da bağ, Cevizli’de ceviz, Fındıklı’da fındık yok artık. Küçükyalı’dan denize girmek için önce otobüse binmek gerekiyor. Fıstıkağacı’da fıstığı bırak, fıstığın ağaçta yetiştiğinden bile kimsenin haberi yok.

Semtleri kafamıza göre yıkıp, yeniden inşa ederken kimse dur demediğine göre adlarını değiştirirken de kimse itiraz etmez diye düşünüyorum. Ben aklıma gelen adları hızlıca yazdım, elbette daha güzelleri de bulunabilir ancak burada önemli olan bu adların güncel durum ile uyumlu olmaları. Böylece, yeni kuşaklar “ben Fındıklı’da yaşıyorum ama niye hiç Fındık ağacı göremiyorum?” gibi sorular sormayacak, semtiyle arasındaki yabancılaşma bitecek, sokağını daha çok benimseyecek. Umarım, ağaçları kesip, yerine gökdelen dikenler de bu önerime destek verirler. Bu değişiklikle, kazandıkları zafer taçlanmış, büyük kentsel dönüşümün adı da konmuş olacak.  Benim önerilerim şöyle:

Bostancı – Bastoncu

Yeşilpınar – Kartonpiyer

Fıstıkağacı – Sıvaharcı

Çiftlikköy – Ziftliköy

Fethi Paşa Korusu – Beton Drenaj Borusu

Soğanlık – Bilallik

Tarlabaşı – Dayıbaşı

Söğütlüçeşme – Oluklumukavva

Topağacı – Tretuvarcı

Zeytinlik – Rüşvetlik

Laleli – Hileli

Sakızağacı – Rantiyeci

Sıraselviler – Avemeler

Bağcılar – Yağcılar

Kuştepe – Kupontepe

Anadolukavağı – Viyadükayağı

Taşdelen – Gazbeton

Küçükyalı – Rasim Ozan Kütahyalı

Türkiye'nin Mizah Sitesi - Burak Kaya yazısından alınmıştır.