Küçücükten Bir Yar Sevdim Ermeni

Harput, Elazığ yakınlarında bir antik kent olup, 1906 yılında yapılan nüfus sayımına göre merkezde 15.000 kişi yaşıyormuş. Bunun 9.000’i müslüman, çoğunlukla Türk, 6.000’i ise gayrimüslim, çoğunlukla Ermenilerden oluşuyor. Bu bilgilere göre, 1915 öncesinde Harput nüfusunun % 40’ını Ermenilerin oluşturduğunu söyleyebiliriz. ⁽¹⁾

Harput Kalesi ⁽²⁾

Yüzyıllarca birlikte yaşamış iki toplumun, iki kültürün birbirinden hiç etkilenmemiş olması pek mümkün değil. Zaten başlıktaki sözler de, bir Türk ozanının bir Ermeni kızına yazdığı “Kar mı Yağmış Şu Harput’un Başına” türküsünden bir dize. Ne yazık ki bu türkü TRT repertuvarına alınırken ufak bir değişiklik yapılmış. ⁽³⁾

Türkü, TRT repertuvarına girerken “Küçücükten bir yar sevdim Ermeni” bölümü ulusal politikamıza uygun hale getirilerek “Küçücükten bir yar sevdim vay nenni, yar nenni” olarak değiştirilmiş. Sonraki dörtlük ise benzer bir rötuş ile kurtarılamayacak kadar fazla Ermeni unsuru taşıdığından, başka bir türküden bütün bir dörtlük olduğu gibi alınıp buraya aktarılmış.

“Kar mı Yağmış Şu Harput’un Başına” türküsünü değiştirilmiş haliyle okuyanlara ve TRT yetkililerine, türküleri değiştirme hakkını nereden bulduklarını sormamız gerekmez mi? Beğenmediğin bir türküyü çalmayabilirsin, okumayabilirsin, repertuvarına almayabilirsin ama sözlerini değiştirip kendi düşüncelerine uygun hale getirmek gibi bir seçenek olmamalı.

Aşağıdaki videolarda önce, türkünün özgün halinin, gerçek sözleriyle çalıp söylenmiş bir versiyonu, hemen altında ise TRT repertuvarındaki haliyle bir yorumu bulunuyor. ⁽⁴⁾

http://www.youtube.com/watch?v=fUSmAlqeB9k

TRT Repertuvarından

http://www.youtube.com/watch?v=6kQBFH7gh3w

Harput’lu bir Türk aşığın, gene Harput’lu 13, 14 yaşlarındaki bir Ermeni kızına yaktığı türküden bile korkanlar, keşke Anadoludan, aşktan, sevdadan, dostluktan ne kadar uzakta olduklarını bilseler.

Kaynakça

1- Harput, Vikipedi, http://tr.wikipedia.org/wiki/Harput, Erişim Tarihi: 29.12.2014
2- Harput, http://web.firat.edu.tr/cografya/eg/kent.html, Erişim Tarihi: 29.12.2014

3- TRT Nota Arşivi, http://www.trtnotaarsivi.com/thm_detay.php?repno=2724, Erişim Tarihi: 29.12.2014

4- Kar mı yağmış şu Harput’un başına

Kurban olan toprağına taşına taşına taşına aman

Henüz girmiş on üç on dört yaşına

Küçük yaşta bir yar sevdim Ermeni, Ermeni, Ermeni aman

Ermeniye nasıl gönül vermeli, vermeli, vermeli aman

Viran odalarda öter yarasa

Benim sevdiğimin adı Marisa, Marisa, Marisa aman

Yetiş imdadıma Hazreti İsa

Küçücükten bir yar sevdim sevdim Ermeni, Ermeni, Ermeni aman

Ermeninin kaşı gözü sürmeli, sürmeli, sürmeli aman